Uitlenen van kunstwerken

Uiteraard zijn er vele redenen voor en voordelen van het uitlenen van kunstwerken. Een voordeel is dat de eigenaar de expositie kan opnemen in de geschiedenis van het kunstwerk en dat er nieuwe, positieve aspecten ontdekt worden tijdens de voorbereiding van een tentoonstelling. Het kan een opwaarts effect hebben op de waarde van een kunstwerk. Behalve kunstpresentaties over musea, zou je werk deel kunnen uitmaken van een expositie waarin werken van bekende grote kunstenaars hangen. Er zijn een aantal risico’s, zoals diefstal of slecht transport van een kunstwerk. Tegelijkertijd zul je rekening moeten houden met eventuele belasting en andere zaken. Daarom is een goede voorbereiding vooraf onontbeerlijk.

Gerechtelijke procedures

In sommige gevallen kan ook de kunstgeschiedenis een probleem vormen en leiden tot het in hechtenis nemen van een kunstwerk. Vooral als het delicate zeer oude kunstwerken betreft. Vervolgens zullen er langdurige gerechtelijke procedures plaatsvinden, vaak in een ander land en onder een ander rechtsstelsel, waarmee men het kunstwerk kan uitlenen. Bijvoorbeeld het Krim-goud dat wordt tentoongesteld in het Allard Pierson-museum, waarover Rusland en Oekraïne voor een Nederlandse rechtbank in Nederland een gerechtelijke procedure voerden over wie er recht heeft op teruggave van deze unieke gouden kunstfeiten uit verschillende musea.

Clausules en verzekeringen

Bij het lenen van het kunstwerk zullen de musea een clausule opnemen dat een kunstwerk niet binnen een bepaalde periode door de bruikleengever mag worden verkocht. Dit kan geldig zijn voor maanden of zelfs jaren. Daarnaast blijft de zekerheid van de kredietverlening een bron van zorg. Je herinnert je misschien nog de diefstallen van de Portugese kroonjuwelen uit Den Haag en de kunstdiefstal van meerdere miljoenen dollars van de Kunsthal Rotterdam. Verzekering voor dergelijke gevallen kan duur zijn. Het is waar dat er veel aandacht is als het gaat om kunstuitlening, maar het is de moeite waard om het auteursrecht en de publicatie van een kunstwerk te overwegen, en ook of de kredietgever bereid is uitsluitingen in de verzekering te accepteren in geval van oorlog, politiek onrust, natuurrampen of terroristische aanslagen en vele andere vergoedingen voor een groot waardeverlies voor elk risico dat aan een kunstwerk (uit)lenen is verbonden. Als kredietverstrekker moet hij de voordelen altijd afwegen tegen de mogelijke risico’s en moet hij er van tevoren voor zorgen dat hij of zij onder deze voorwaarden een kunstwerk wil lenen.